अष्ट्रेलियामा मानसिक स्वास्थ्य सम्बन्धि समस्या बढ्दो, रोकथामका लागि जनशक्ति उत्पादनमा योगदान दिँदै आरजिआइटी
कार्तिक २९, मेलबर्न, अष्ट्रेलिया। मानसिक रोग एक स्वास्थ्य समस्या हो जसले मानिसहरूको विचार, मुड, व्यवहार वा उनीहरूले आफ्नो वरपरको संसारलाई बुझ्ने तरिकालाई असर गर्छ। मानसिक रोगले समस्या निम्त्याउँछ र काममा, सम्बन्धमा वा दैनिक कार्यहरूमा काम गर्ने व्यक्तिको क्षमतालाई असर पुर्याउन सक्छ।
पछिल्लो समय विश्वभर मानसिक रोगको समस्या जटिल बन्दै गएको छ। अहिले केही साम्य भएको कोरोना महामारी र विश्वभर बढ्दो दैनिक जीवनयापनको लागत वृद्धिले मानिसहरू थप चिन्तित छ। यसले मानसिक रोगलाई थप बढाइरहेको छ।
मानसिक रोगका विभिन्न प्रकारहरू छन्। ती मध्ये डिप्रेसन र एन्जाइटीबाट धेरै मानिसहरू पिडीत हुने गरेका छन्। मानसिक रोगहरू केही हप्तासम्म चल्ने हल्का विकारहरूदेखि लिएर गम्भीर रोगहरू सम्मका हुन सक्छन् जुन जीवनभर हुन सक्छ र गम्भीर अपाङ्गता निम्त्याउन सक्छ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार हालैका वर्षहरूमा दिगो विकासका लक्ष्यहरूमा मानसिक स्वास्थ्यलाई समावेश गरेको देखिए जस्तै विश्वव्यापी विकास लक्ष्यहरू प्राप्त गर्नमा मानसिक स्वास्थ्यले खेल्ने महत्त्वपूर्ण भूमिकाको मान्यता बढ्दै गएको छ।
मानसिक अस्वस्थताले डिप्रेसन निम्त्याउने विश्व स्वास्थ्य संगठनले उल्लेख गरेको छ। विश्व स्वास्थ्य संगठनको पछिल्लो डाटा अनुसार आत्महत्या १५ देखि २९ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकाको मृत्युको चौथो प्रमुख कारण हो। जसको सुरूवाति चरण मानसिक अस्वस्थतासँग जोडिएको छ।
डिप्रेसन अपाङ्गताको प्रमुख कारण मध्ये एक हो। आत्महत्या १५ देखि २९ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकाको मृत्युको चौथो प्रमुख कारण हो। गम्भीर मानसिक स्वास्थ्य अवस्था भएका मानिसहरूलाई रोक्न सकिने शारीरिक अवस्थाका कारण – दुई दशक अगावै मृत्यु हुन्छ।
धेरै मानसिक स्वास्थ्य अवस्थाहरूको तुलनात्मक रूपमा कम लागतमा प्रभावकारी रूपमा उपचार गर्न सकिन्छ। तर हेरचाह चाहिने मानिसहरू र हेरचाहमा पहुँच भएकाहरू बीचको खाडलले यो समस्या थप जटिल बन्दै गएको विश्व स्वास्थ्य संगठनको ठम्याइ रहेको छ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनको २०१७ को अध्ययन प्रतिवेदन अनुसार विश्वभर मानसिको रोगीहरूको संख्या १३ प्रतिशतले बढेको छ। विश्वका करिब २०% बालबालिका र किशोरकिशोरीहरूको मानसिक अस्वस्थ रूपमा बाँचिरहेको संगठनको रिपोर्टमा उल्लेख छ।
healthdirect.gov.au को पछिल्लो रिपोर्ट अनुसार ४० लाख अष्ट्रेलियन नागरिकहरूमध्ये प्रत्येक पाँच जनामा एक जना मानसिक रोगबाट ग्रसित भएको उल्लेख छ। त्यस्तै, अष्ट्रेलियाको आधा जनसंख्या कुनै समयमा मानसिक रोगबाट ग्रसित भएको उक्त रिपोर्टमा उल्लेख छ।
अहिले अष्ट्रेलियामा बढ्दो रूपमा देखिएको मानसिक रोगको समस्याका कारण यसका विरूद्ध लड्ने जनशक्ति तयार गर्नका लागि रोयल ग्रिनिहील इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी(आरजीआइटी)ले मानसिक रोग (डिप्लोमा अफ मेन्टल हेल्थ) कोर्सको सुरूवात गरेको छ।
डिप्लोमा अफ मेन्टल हेल्थ (CHC53315) ले यो विषय अध्ययन गर्नेहरूलाई मानसिक स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गर्नका लागि सीपहरू प्रदान गर्नेछ। यस क्षेत्रका दक्ष व्यक्तिहरूले परामर्श, रेफरल, वकालत र शिक्षा तथा स्वास्थ्य प्रवर्द्धन सेवाहरू प्रदान गर्छन्।
यी व्यक्तिहरूसँग विशेष गरी मानसिक स्वास्थ्य समस्या भएका मानिसहरूलाई प्रभाव पार्ने नियमहरू, उनीहरूलाई उपलब्ध सेवाहरूको दायरा र मानसिक स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित स्वास्थ्य समस्याहरूको सम्बन्धमा उच्च स्तरको विशेषज्ञ ज्ञान, सीप र दक्षताहरू हुनु आवश्यक छ।
आरजीआइटीले प्रत्येक महिना यस कोर्स अध्ययन गराउनका लागि विद्यार्थीहरू भर्ना लिइरहेको छ। ५२ हप्ताको यो कोर्स पूरा गर्नका लागि १५ हजार ९५० शुल्क तोकिएको छ। यस अवधिका १६० घण्टा वर्क बेस्ड ट्रेनिङ पनि गर्नुपर्ने प्रावधान रहेको छ।
आरजीआइटीले मेलबर्न र होबार्टका कलेजमा यो कोर्स अध्यापन गराइरहेको छ।
अष्ट्रेलिया, यूके, अमेरिका, क्यानडा, न्यूजील्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, वा आयरल्याण्डमा कम्तिमा ५ वर्ष अध्ययन गरेकाहरू यस कोर्स पढ्नका लागि योग्य मानिन्छन्। त्यस्तै, अष्ट्रेलियामा ११ वर्ष वा सर्टिफिकेट ३ तह अध्ययन गरेका १८ वर्षभन्दा माथिका व्यक्तिहरूले यो कोर्स अध्ययन गर्न पाउनेछन्।
यस कोर्स पूर्ण रूपमा समाप्त गरेका व्यक्तिहरूलाइ निम्न रूपमा काम गर्ने अवसर मिल्नेछ।
- Mental health worker
- Case Manager
- Mental Health Counsellor
- Community Rehabilitation and Support Worker
- Mental Health Outreach Worker
- Alcohol and Other Drugs Worker
आरजिआइटी मै किन पढ्ने डिप्लोमा अफ मेन्टल हेल्थ ?
मानसिक स्वास्थ्य(मेन्टल हेल्थ) को डिप्लोमा कोर्ष पुरा गर्नेहरूलाई मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूबाट पीडित ग्राहकहरूसँग काम गर्न सीपहरूको विकासमा दक्षता प्राप्त हुन्छ। यो समस्याबाट गुज्रिरहेका व्यक्तिहरूलाई जीवन जिउने आशा जगाउँदै छिट्टै छुटकारा दिलाउन सक्षमता यो कोर्षले प्रदान गर्दछ।
तर, त्यो भन्दा माथि आफ्नो जीवन वृद्धि गर्न प्रेरित महसुस गर्ने यो डिग्रीले अध्ययन गर्ने व्यक्तिहरूको जीवनमा धेरै राम्रा अवसरहरूका लागि बाटो खुल्ला गर्दछ।
डिप्लोमा अफ मेन्टल हेल्थ एक व्यावसायिक मान्यता हो जुन मानसिक स्वास्थ्य समस्या भएका व्यक्तिहरूको हेरचाह प्रदान गर्न आवश्यक सीपहरूमा केन्द्रित हुन्छ। यो क्षेत्र एक व्यक्ति केन्द्रित अवधारणमा भएका कारण आरजिआइटीमा यस कोर्ष अध्ययन गर्नेहरूले परामर्श, रेफरल, वकालत, शिक्षा तथा स्वास्थ्य प्रवर्द्धन सेवाहरू प्रदान गर्न तयार हुनेछन्।
आरजिआइटीको सिकाइले मानसिक स्वास्थ्य समस्या भएका व्यक्तिहरूलाई प्रभाव पार्ने कानुन र उनीहरूलाई उपलब्ध सेवाहरूको दायराको सम्बन्धमा उच्च स्तरको विशेषज्ञ ज्ञान र सीपहरू विकास गर्न समेत सक्षम बनाउनेछ।
