प्रमुख तीन राजनीतिक दल आ–आफ्ना कार्यसूचीमा टसको मस नभएपछि संवैधानिक राजनीतिक सम्वाद तथा सहमति समितिको बैठक निष्कर्षविहीन भएको छ । सिंहदरबारमा बसेको समितिको बैठकमा संविधान निर्माणमा देखिएका विवादित विषयमा सहमति जुटाउने प्रयत्न गरिए पनि कुनै पनि विषयमा सहमति हुन नसकेको हो । बैठकमा नेपाली काँग्रेस र नेकपा(एमाले)ले आफूहरूले प्रस्तुत गरेको अवधारणालाई संविधानसभामा प्रस्तुत गरिदिन समितिका सभापति डा बाबुराम भट्टराई समक्ष आग्रह गरेका थिए । एकीकृत नेकपा(माओवादी), मधेसवादीलगायतका दलहरूले भने सहमतिको विकल्प नभएको भन्दै सत्तारुढ दलका तर्फबाट प्रस्तुत गरिएको प्रस्ताव सन्दर्भ सामग्रीको रूपमा मात्रै रहनुपर्ने धारणा राखेका थिए । बैठकपछि सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै सभापति डा भट्टराईले विवादित विषयमा सहमति जुटाउन छलफल भए पनि कुनै पनि निष्कर्ष ननिस्केको बताउनुभयो । उहाँले काँग्रेस र एमालेले आग्रह गरेजस्तो संविधानसभामा प्रस्ताव लैजान पनि सहमतिको जरुरत रहेकाले प्रमुख दलका शीर्ष नेतालाई सहमति जुटाउन आग्रह गरेको जानकारी दिनुभयो । संविधानसभा व्यवस्थापिका–संसद् कार्य सञ्चालन नियमावलीअनुसार आफ्नो समितिलाई सहमतिकै आधारमा मात्रै अगाडि बढ्न पाउने व्यवस्था भएकाले सहमतिको कुनै विकल्प नभएको उहाँको कथन थियो । काँग्रेसका उपसभापति रामचन्द्र पौडेलले भने बुधबार पुनः छलफल गरिने र संविधानसभामा आफूहरूको प्रस्ताव पेस गरिने जानकारी दिनुभयो । आफूहरू सहमतिको विरोधी नभएको भन्दै उहाँले विवादित विषयलाई प्रश्नावली बनाएर संविधानसभामा पठाएपछि पनि सहमतिको सम्भावना कायम नै रहने धारणा राख्नुभयो । समितिको बैठकमा सभासद्हरूले भने सहमतिको विपरीत प्रक्रियामा गए संविधान निर्माण प्रक्रियाले तार्किक निष्कर्ष नपाउने भन्दै विगतको सहमति र प्रतिवद्धताबाट बाहिर जान नहुनेमा शीर्ष नेताको ध्यानाकर्षण गराउनुभएको थियो । राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी, थरुहट तराई पार्टी, खम्बुवान राष्ट्रिय मोर्चालगायतका दल सम्बद्ध सभासद्ले सहमतिमा नै संविधान लेखन प्रक्रियालाई अगाडि बढाउन तथा विवाद बढाउन नहुने धारणा राख्नुभएको थियो । अनिश्चितकालका लागि स्थगित भएको समितिको बैठक लामो कसरतपछि आज बसेको हो ।
शीर्ष नेताहरूको संयन्त्र बनाउन आग्रह
समितिका सभापति भट्टराईले राजनीतिक गतिरोध अन्त्य गर्न संवाद समितिमा रहेका शीर्ष नेताहरूको मात्र एउटा संयन्त्र बनाउने, त्यही संयन्त्रले संविधानका अन्तरवस्तु र प्रक्रियाका विषयमा सहमति खोज्न प्रस्ताव गर्नुभएको छ । समितिको बैठक स्थगित गरेर अनौपचारिक छलफल गर्नुभएका उहाँले काँग्रेस, एमाले, एमाओवादी, राप्रपा, फोरम लोकतान्त्रिकलगायतका दलका शीर्ष नेताहरूस“ग सो प्रस्ताव गर्नुभएको हो । सभापति भट्टराईले आफ्नै कार्यकक्ष सिंहदरबारमा भएको अनौपचारिक छलफलका क्रममा यस्तो प्रस्ताव राख्नुभएको हो । तर सभापति भट्टराईको उक्त प्रस्तावमा काँग्रेसका नेताले असहमति जनाएपछि दलहरू बीचमा त्यस्तो सहमति हुन सकेन ।