सभा हलभित्र ठुलो जमघट छ । हलमा भद्र,भलाद्मी देखिनेदेखी महिला अधिकारकर्मी, मानव अधिकारवादीको बाक्लो उपस्थित हुन्छ । राजधानीको ब्यस्त ठाउँ त्रिपुरेश्वरको एक प्रतिष्ठित होटलको हलमा हरेक बर्ष जस्तै यो वर्षको मार्च महिनामा पनि भीड लागेको छ ।
सीमा नजिकै पाँच सात जना अटाउने सटर भाडामा लिएर चिया पसल खोलेर बस्न थालेको पनि सात वर्ष भइसकेछ । ११ बर्ष पहिले बिहे गरेर काठमाडौं छिरेकी सिमाको दैनिकी सजिलो थिएन। नजिकैको गाउँको बेरोजगार केटासँग उनले १४ बर्ष पहिले बुवा,आमाको रोजाइमा लगनगाठो कसेकी थिइन। त्यतिबेला उनको उमेर मात्र १९ वर्षको थियो । सामान्य पढाई मात्र गरेकी सिमा एक दिन श्रीमान रेशमकै सल्लाहमा काठमाडौंमा गएर भविष्यको खोजी गर्ने निधोमा पुगिन् । त्यतिबेला उनी दुई जीउकी थिइन् । गाउँ छोड्नुका पछाडि अरु पनि कारण थिए, बिहेकै एक साता पनि नबित्दैबाट उनलाई सासु, ससुराको टोकसो सहनु पर्दथ्यो । उनले गरेको काममा खोट लगाउने उनीहरुको बानी नै भइसकेको थियो । सधैं आलोचना र गाली, मानसिक तनाब बढिरहन्थ्यो । घर छोडेर काठमाडौं जाने निर्णय रेसमले गरेको भएपनि यसको अपजश भने सीमालाई नै लाग्यो । छोरो भड्काएर शहर पसेको आरोप । रेशमले बाबुआमाको पक्ष छोडेर श्रीमतीको कुरा सुन्दैनथ्यो ।
भने जस्तो सजिलो थिएन काठमाडौं । रेशम जागिर खोज्ने जाँगर चलाउँदैनथ्यो । त्यसमाथि दुई जिउकी सीमाको परिवारलाई हातमुख जोर्न समेत कठीन हुन थालेको थियो । काठमाडौं आइसकेपछि रेशम दिन प्रतिदिन परिवर्तन हुँदै थियो । बच्चा जन्मने दिन नजिकै आउँदै गर्दा समेत उसलाई कुनै वास्ता थिएन । बेरोजगारी त्यसमाथि अनेकथरी संगतले ऊ थोरै समय पनि परिवारसँग बस्दैनथ्यो । दिन र रात बाहिरै विताउने उसको दैनिकी जस्तै बन्यो । रेशम घरमा नभएको बेला सिमालाई प्रसुती ब्यथाले च्याप्यो । कोठामा एक्ली सिमाको चिच्याहट सुन्ने कोही भएन । घन्टौपछि सिमाको कोठा नजिकै अर्को कोठाकी एक महिलाको सहयोगमा उनलाई अस्पताल लगियो । उनले छोरी पाइन् । तर, रेशम बेखबर थियो यस बारेमा । अस्पातालले उनलाई डिस्चार्ज गरिदियो । उनी कोठामा गइन् । समस्या उस्तै थियो, हातमुख जोर्ने । झन सुत्केरीलाई चाहिने स्याहार समेत उनले पाइन् । एकदिन बेखबर रेशम घरमा आइपुग्यो । बल्ल थाहा पायो उसले आफ्नो छोरी जन्मिएको । यति लापर्वाह थियो रेशम ।
साथीहरुको संगतले रेशमको बास अब डिस्को र क्लबमा हुन थालिसकेको थियो। सिमाको दैनिकी झन झन कस्टकर हुँदै गयो । यसैबेला उनले चिया पसल खोज्ने निर्णय गरेकी थिइन् । ऋण, सापट गरेर सिमाले छोरी हुर्काउदै चिया पसल् चलाइन् । राम्रै चल्यो पनि । यसैका कारण उनको कोठाभाडा र दैनिकीमा भरथेग भयो । तर, रेशमको चर्तिकला दिनदिनै बढ्दै थियो । ऊ त्यही पसलबाट आएको कमाई पनि सिमासँग लुटेरै लैजान्थ्यो र जुवा, तास र रक्सीमा सकाउँथ्यो । यो क्रम निरन्तर चल्यो ११ वर्षसम्म । सुरु सुरुमा त सिमालाई श्रीमानले अन्याय गरिरहेको छ भन्ने थाहा पनि भएन । उनी आफैंलाई र भाग्यलाई दोष दिन्थिन् ।
सधैंको बर्ष झैं यो बर्ष पनि मार्च ८ सुरु हुनुभन्दा धेरै अघिदेखि नै सभा, गोष्ठी, अन्तरक्रियाहरु हुन थालेका थिए । उनको चिया पसल नजिकैका तारे होटलहरुमा लागेको भीड, आफुजस्तैको हक हितका लागि हो भन्ने कुरा उनले धेरै पछि मात्रै थाहा पाइन् । जब थाहा पाइन् उनले आफ्ना लागि पनि केही गर्लान् भन्ने आशा बोकेर यस पटक भने सहभागी हुने निधो गरिन् । आफु र छोरीको लागि न्याय दिलाउनु जो थियो उनलाई । भित्र महिला अधिकारकर्मी, मानवअधिकारवादीहरुको बाक्लै उपस्थिति थियो । कोसँग के कुरा गर्ने थाहा भएन । अतिथि बनेकी एक महिला अधिकारवादीलाई आफ्नो दुखेसो पोख्ने निधोका साथ उनी ढोकामा कुरेर बसिरहिन् । ठूला ठूला भाषण भए, गोष्ठी सकियो । त्यसपछिको खानपिन पनि सकाएर कार्यक्रमकी ति अतिथि बाहिर निस्कदै थिइन् । सिमा नजिकै गइन् र आफु अन्यायमा परेको, घरेलु हिंसामा पीडित बनेको बताउने कोसिस गरिन् । तर, उताबाट जवाफ आयो, “खै बाटो छोड्नुस् । तपाईजस्तो यहाँ कैयौं छन् । सुन्ने फुर्सद छैन । मलाई अर्को गोष्ठीमा जान लेट भइसक्यो ।”
उनी त्यही महिला अधिकारकर्मी थिइन् जो भर्खरै सकिएको गोस्टिमा भाषणमा भन्दै थिईन “महिला हक, हितको लागि कुनै कसर बाँकी राखिने छैन ।”